Okresowe rozmowy z pracownikami – w niektórych firmach to standard, w innych przedsiębiorstwach z kolei rzadkość. Coroczna rozmowa z szefem to okazja do porozmawiania na temat własnego rozwoju, podwyżki pensji oraz zmian w zakresie obowiązków zawodowych. To także czas na podsumowanie poprzedniego roku i omówienie osiągnięć. Osobiście uważam te spotkania za bardzo istotne w kontekście rozwoju pracownika, jego lojalności względem firmy i ogólnego zadowolenia z pracy.
W poniższym artykule opiszę jak wygląda coroczna rozmowa pracownicza w firmie, w której aktualnie pracuję i podpowiem jak się do tej rozmowy przygotować. Na koniec przedstawię także kilka moich pomysłów na to jak uargumentować podwyżkę pensji. Zapraszam!
Prezent za zapis na newsletter
W miniporadniku znajdziesz:
- opis tego, co wchodzi w skład dokumentów rekrutacyjnych w Niemczech,
- dokładny opis wszystkich elementów składowych CV, z komentarzem, na temat tego na co należy zwrócić szczególną uwagę w trakcie tworzenia CV,
- przykładowe CV w języku polskim i niemieckim w dwóch wariantach – dla świeżo upieczonego inżyniera zaraz po studiach oraz dla osoby z większym bagażem doświadczeń,
- rady na temat tego, jak tłumaczyć CV na język niemiecki,
- słowniczek polsko-niemiecki, który pomoże Ci w tłumaczeniu Twojego CV,
- szablon przedstawionego w poradniku CV do swobodnego wykorzystania przez Ciebie.
Jak wygląda coroczna rozmowa pracownicza?
Rozmowę pracowniczą przeprowadza kierownik oddziału firmy, wspomagając się czasami obecnością kierownika projektu, na którym dany pracownik pracuje. Są to więc najczęściej spotkania w 4 lub 6 oczu. Kierownik projektu ma kontakt z pracownikiem prawie każdego dnia, wiec znacznie łatwiej jest mu ocenić efekty jego pracy.
Przygotowanie do rozmowy ma zazwyczaj miejsce 1-2 tygodni wcześniej i polega ono na niezależnym wypełnieniu formularza rozmowy przez pracownika oraz jego przełożonego. Wyniki samodzielnie wypełnionych kwestionariuszy omawia się wspólnie w trakcie rozmowy pracowniczej, tworząc na koniec jeden wspólny protokół ze spotkania.
Z jakich części składa się formularz przygotowawczy i sama rozmowa?
Formularz przygotowawczy składa się z następujących części:
1. Ocena stopnia wypełnienia zadań i obowiązków w poprzednim roku oraz ustalenie celów na kolejny rok.
W punkcie pierwszym omawia się zakres obowiązków pracownika, które realizował on w roku poprzednim. Ocenia się również stopień zaawansowania ustalonych w roku poprzednim celi. Jeżeli któreś z nich nie zostały osiągnięte, omawia się powody które do tego doprowadziły.
Na zakończenie tej części rozmowy, ustalane są cele na rok następny.
W tym punkcie można również omówić szerszą perspektywę – np. tego, do czego dąży pracownik w dłuższym horyzoncie czasowym i gdzie widzi się przykładowo za 5 lat.
2. Omówienie kompetencji pracownika i obszarów wymagających poprawy.
W punkcie drugim porusza się kwestie kompetencji pracownika. Są one podzielone na trzy następujące obszary: kompetencje zawodowe i metody pracy, kompetencje miękkie oraz kompetencje zarządzania (managerskie). W fazie przygotowawczej przed rozmową, przełożony oraz pracownik oceniają go w poszczególnych kategoriach w 5-stopniowej skali. W trakcie rozmowy pracowniczej oceny są porównywane – rozbieżności oraz niższe oceny są dogłębniej omawiane.
W trakcie rozmowy można także poruszyć sprawy dotyczące obszarów pracy wymagających poprawy lub tych sprawiających pracownikowi większe problemy, aby wspólnie znaleźć dla nich rozwiązanie.
3. Ocena współpracy z przełożonym i zespołem, a także atmosfery w pracy.
W tym podpunkcie omawiane są szczegółowo relacje z przełożonym oraz współpracownikami. Rozmowa na ten temat umożliwia poprawę relacji i wyjaśnienie spornych sytuacji, które miały miejsce w pracy. Warto poruszyć tutaj kwestie obowiązków służbowych i oczekiwań przełożonego względem pracownika. Równie istotne jest poruszenie oczekiwań pracownika względem przełożonego.
Ja przykładowo oczekuję od mojego przełożonego jasno zdefiniowanych zadań i terminów na ich wykonanie. Ponadto cenię sobie regularny feedback (zarówno ten pozytywny jak i negatywny) względem mojej pracy, ponieważ tylko w ten sposób jestem w stanie pracować nad sobą i się rozwijać.
W ramach tego podpunktu można również poruszyć kwestię współpracy i relacji z innymi pracownikami. Jawne zakomunikowanie problemów w znalezieniu porozumienia lub niezadowalającej współpracy z jakąś konkretną osobą może rozwiązać problemy w pracy. Nie mam tu na myśli donoszenia na kogoś… Chodzi mi bardziej o zgłaszanie poważniejszych problemów, takich jak mobbing, jawna ignorancja ze strony współpracownika lub niekoleżeńskie, obraźliwe zachowanie.
4. Rozwój – czyli rozmowa o tym w jakim kierunku pracownik chciałby się rozwijać zawodowo i w jakich kursach chciałby uczestniczyć w nadchodzącym roku.
Na początku omawia się ogólne zainteresowania zawodowe pracownika. Na tej podstawie przełożonemu łatwiej jest dobrać odpowiedni dla pracownika zakres obowiązków oraz rodzaj prac, które będzie on nadzorować na budowie w trakcie kolejnych projektów.
W tym miejscu należy również omówić jakie szkolenia pracownik chciałby w nadchodzącym roku zrealizować. W firmie gdzie obecnie pracuję, biorę średniorocznie udział w 2-3 dwudniowych szkoleniach. W firmie funkcjonuje obszerny katalog szkoleń spośród których można wybierać. Istnieje również możliwość wzięcia udziału w szkoleniach organizowanych poza firmą.
Osobiście bardzo sobie cenię możliwość udziału w różnorodnych szkoleniach i rozwijania moich umiejętności, dlatego staram się realizować ich jak najwięcej.
5. Zakończenie – wszystkie inne kwestie, które pracownik chciałby poruszyć w trakcie rozmowy, m.in. kwestie podwyżki.
Jeśli w trakcie rozmowy nie zostały poruszone jakieś kwestie, które chciało się omówić, to właśnie na koniec rozmowy jest ku temu okazja. Najczęściej poruszaną kwestią jest oczywiście PODWYŻKA 😊 W moim przypadku najczęściej to ja byłem dotychczas inicjatorem tego tematu. W zależności od przebiegu rozmowy, a także osiągnięć z całego poprzedniego roku, można przyjąć kilka strategii, aby rozpocząć negocjacje. W następnym akapicie omówię je bardziej szczegółowo…
Jak negocjować podwyżkę?
Na negocjacje podwyżki jest wiele sposobów. Będą one mniej lub bardziej skuteczne w zależności od Twoich umiejętności negocjacyjnych, ale również ze względu na decyzyjność Twojego szefa (czasem podwyżki muszą być zaakceptowane przez zarząd) i jego stosunku do Ciebie. Kluczową kwestią jest natomiast to, jak bardzo Twój szef Cię potrzebuje. Znacznie łatwiej będzie wynegocjować podwyżkę, jeżeli będziesz potrafił ją uargumentować.
Oto kilka moich propozycji na to jak negocjować podwyżkę:
1. Wariant minimalny – podwyżka inflacyjna – w przypadku, gdy w poprzednim roku nie wydarzyło się nic czym mógłbyś się pochwalić lub jesteś dopiero na początku kariery i nie jesteś jeszcze do końca samodzielny w pracy, ciężko będzie wynegocjować jakąś większą podwyżkę. Warto w takim przypadku postarać się o podwyżkę inflacyjną rzędu 2-3%. Tego typu podwyżka jest prawie zawsze w zasięgu ręki.
2. Wariant optymalny – podwyżka związana ze zmianą stanowiska lub zakresu obowiązków – jest to równie prosta do uargumentowania sytuacja, jak w przypadku podwyżki inflacyjnej. Tego typu podwyżka będzie się wiązała przykładowo z: zakończeniem okresu próbnego, awansu z Jung-Bauleitera na Bauleitera lub z Bauleitera na Projektleitera. W przypadku awansu zamiast podawania konkretnej kwoty można poprosić o „dopasowanie wynagrodzenia” (Gehaltsanpassung). Ciężko powiedzieć jakiego rzędu podwyżki można się w tym przypadku spodziewać. Z moich rozmów z kolegami z pracy wynika, że przy zmianie stanowiska z Jung-Bauleitera na Beuleitera można liczyć na podwyżkę rzędu 8-15%. Przy zmianie stanowiska na Projektleitera podwyżka będzie znacznie większa.
3. Wariant agresywny – podwyżka „na żądanie” – jeżeli nie udało Ci się w poprzednim roku zebrać wystarczającej liczby powodów dla uargumentowania podwyżki lub pomimo dobrej argumentacji nadal nie widać szans na wzrost pensji, a przy tym nie zależy Ci bardzo na danym pracodawcy, można w ostateczności posunąć się do groźby złożenia wypowiedzenia. W zależności od tego jak bardzo potrzebnym pracownikiem jesteś, otrzymasz dobrą podwyżkę lub będziesz musiał poszukać innej pracy. Nie musisz natomiast przedstawiać tego wariantu jako groźby! Można przykładowo powiedzieć, że nie szukałeś aktywnie innej pracy, ale otrzymałeś bardzo interesującą ofertę i zacząłeś ją rozważać ze względu na warunki płacowe. Nie chcesz odchodzić z obecnej pracy, ale wyższe wynagrodzenie w innej firmie może Cię do tego zmusić… Warto w tym miejscu nadmienić, że największe skoki zarobków osiąga się zmieniając pracodawcę co 2-4 lata.
4. Wariant kombinowany – podwyżka niepieniężna – czasem zdarza się tak, że szef pomimo najszczerszych chęci nie będzie mógł dać Ci podwyżki. W takim przypadku warto spróbować wynegocjować inną wartość materialną. Można przykładowo poprosić o wysłanie na projekt oddalony od siedziby firmy (jeżeli akurat firma taki realizuje lub zamierza realizować) i wynegocjować wynajem mieszkania przez firmę dla Ciebie (pracodawca ma obowiązek zapewnić Ci nocleg w delegacji). Duży projekt trwa zasadniczo 1,5-2,5 lat. Spokojnie można wtedy zrezygnować z wynajmowanego osobiście mieszkania i przenieść się do mieszkania w pobliżu realizowanego projektu, oszczędzając w ten sposób znaczne kwoty. Inną opcją może być wynegocjowanie opłacenia przez firmę jakiegoś specjalistycznego szkolenia, które umożliwi Ci rozpoczęcie własnej działalności na boku.
Prezent za zapis na newsletter
Podsumowanie
Tak jak wspominałem, uważam coroczne spotkania pracownicze za bardzo istotne i zawsze staram się do nich bardzo dobrze przygotować. Jest to okazja do ulepszenia siebie i otrzymania rzeczowego feedbacku od przełożonego.
Jeżeli z rozmowy pracowniczej wynika, że jesteś dobrym pracownikiem, a także użyjesz odpowiednich argumentów negocjacyjnych, znacznie łatwiej będzie Ci wynegocjować podwyżkę.
